Wednesday, January 18, 2017

Akciğer

Akciğer fonksiyonunun incelenmesinde basit bir yöntem olan spirometri ile akciğerlere girip çıkan hava ile akciğer hacim ve kapasiteleri kolaylıkla belirlenir.

Akciğer Hacimleri

1) Tidal Volum (Soluk Hacmi): Her normal soluktaki inspirasyon ve ekspirasyon hacmi, yaklaşık 500 ml.
2) İnspirasyon yedek hacmi: Normal inspirasyondan sonra derin bir inspirasyonda normal soluk hacmine ek olarak alınabilen hava hacmi, yaklaşık 3000 ml.
3) Ekspirasyon yedek hacmi: Normal bir ekspirasyondan sonra zorlu bir ekspirasyonla fazladan çıkarılan hava hacmi, yaklaşık 1100 ml.
4) Rezidüel (Tortu)hacim: En zorlu bir ekspirasyondan sonra akciğerde kalan hava hacmidir ve yaklaşık 1200 ml kadardır.

Akciğer Kapasiteleri

Akciğer kapasiteleri hacimlerin iki yada daha fazlasını birlikte değerlendirerek ifade edilir.
1) İnspirasyon kapasitesi: Tital volum ile inspirasyon yedek hacminin toplamıdır, yaklaşık 3500 ml'dir.
2) Fonksiyonel rezidüel kapasite: Ekspirasyon yedek hacmi ile rezidüel volum toplamıdır, yaklaşık 2300 ml dir.
3) Vital kapasite: İnspirasyon yedek hacmi, tidal volum ve ekspirasyon yedek hacminin toplamıdır. Yaklaşık 4600 ml dur.
4) Total akciğer kapasitesi: Vital kapasite ile rezidüel volüm toplamıdır, yaklaşık 5800 ml dir.
Bütün akciğer hacim ve kapasiteleri kadınlarda erkeklerden %20-25 daha azdır.

Akciğer Hacim ve Kapasitelerin Önemi

Hacim ve kapasiteler yatarken azalır, ayakta iken artar. Bu da özellikle anestezi açısından önemlidir.
Rezidüel volüm oksijen ve karbondioksit konsantrasyonunu sabit tutar. Eğer rezidüel volüm olmasa, azalsa veya artsa bu iki parametre (Oksijen ve Karbondioksit) arasında yaşamla bağdaşmayacak kadar fark olur. Bu solunum fizyolojisinin temel kuralıdır.
Vital kapasitede yaşam için gerekli miktar 500-100 ml den fazladır. Bazı kas hastalıkları, medülla spinalis yaralanmalarında, sürekli suni solunum gerektiren hastalarda tedavi için bu değerlerin bilinmesi önemlidir. Yine akciğer gerilme kapasitesini düşüren her hastalıkta (Tbc, kr.astım, kr.bronşit, plorezi, vs.) hastalığın prognozu için vital kapasitenin bilinmesi faydalıdır. Sol kalp hastalıklarında vital kapasite pulmoner ödemin derecesini tayin etmede kullanılır. Anestezi ve Reanimasyon kliniklerinde ise mekanik ventilasyon için akciğer hacim ve kapasitelerinin önemi tartışılmaz bir gerçektir.